Vlucht

De musical ‘Vlucht!?…kan de geschiedenis ons leren?’ gaat over het vluchten van de Belgen naar Nederland tijdens de 1e Wereldoorlog in relatie tot het huidige vluchtelingenvraagstuk. Deze productie is gerealiseerd in samenwerking met het Talencentrum Amersfoort, waarbij gevluchte kinderen met een status uit verschillende landen als Syrië, Irak en Ghana samenwerkten met kinderen van tien scholen uit de regio Amersfoort, Zeist en Utrecht.

Vlucht!?…kan de geschiedenis ons leren?

Tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn in Nederland 1 miljoen Belgische vluchtelingen opgevangen. In Amersfoort verbleven in de oorlogsperiode zo’n 19 duizend Belgen. Een groot aantal als je je realiseert dat er in die tijd ongeveer 25 duizend mensen in Amersfoort woonden.

Anno 2016 kwamen vluchtelingen uit landen als Syrië, Eritrea en Irak naar Nederland op zoek naar vrede en veiligheid. In 2022 kwam een grote vluchtelingenstroom vanuit Oekraïne op gang. Het vluchtelingenvraagstuk is van alle tijden. Dit maakt deze musical steeds opnieuw actueel. Wat kunnen we hiervan leren?

Een duidelijke boodschap

De musical ‘Vlucht!?…kan de geschiedenis ons leren?’, meestal afgekort tot Vlucht, gaat verder dan een verhaal over historie en vluchtelingenproblematiek. De musical bevat een een belangrijke boodschap voor de kijker: “Je mag tegengestelde meningen hebben, zolang je maar respect hebt voor elkaar. Respect en verdraagzaamheid kunnen we alleen bereiken als we naar elkaar luisteren.”

Het verhaal

Wanneer de 14-jarige scholiere Sophie een oud dagboek in de boekenkast van oma vindt, komt het verhaal van oudtante Koos weer tot leven. Tante Koos woonde in Antwerpen, toen in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Na hevige bombardementen was tante Koos een van de vele vluchtelingen die haar heil zocht in Nederland.

Parallel aan het verhaal van de Belgische vluchteling staat het verhaal van de nieuwe vluchteling uit landen als Syrië, Eritrea en Irak die anno 2016 Nederland bereikt op zoek naar vrede en veiligheid.

Sophie, Bo en Nick komen in aanraking met leeftijdsgenoten uit het AZC. Ze ontdekken de overeenkomsten tussen de vluchtelingen uit de geschiedenisles van meneer Bakker en nu. Ze besluiten zich in te zetten voor de AZC-bewoners, maar dat wordt hen niet door iedereen in dank afgenomen. In onrustige tijden blijkt muziek een verbindende factor tussen de verschillende culturen en brengt het begrip en respect voor elkaar.

Foto's

Krijg een indruk van de voorstellingen die op 20 december 2016 zijn gespeeld in de grote zaal van Theater Flint in Amersfoort.

Onderlinge verbinding

Het verhaal van Vlucht is ook een verhaal over verbinding. Verbinding tussen mensen om elkaar te helpen, ongeacht afkomst, ras of persoonlijke situatie. Het was voor het publiek duidelijk zichtbaar dat de spelers de verbinding op het podium niet speelden, maar echt voelden. Tijdens het repeteren ontstond er een bijzondere band tussen de spelers onderling. De ‘Nederlandse’ jongeren waren behoorlijk aangedaan door de verhalen van de gevluchte jongeren. Maar er was ook veel ruimte voor het leren kennen van elkaars tradities en samen plezier hebben.

Muziek verbindt

Vlucht bestaat niet alleen uit Nederlandstalige muziek. Zo zingen drie Syrische meisjes een Koerdisch liefdeslied dat wordt begeleid op een tambur, een oud Turks snaarinstrument. Het was bijzonder om te zien hoe juist dit lied een gevoelige snaar raakte bij het publiek. Verder wordt er gedanst op muziek met duidelijk oosterse invloeden.

De aanleiding

In 2016 was het honderd jaar geleden dat de Gemeente Amersfoort het nationaal Belgenmonument op de Amersfoortse Berg kreeg aangeboden als dank aan alle Nederlanders voor de genoten gastvrijheid. Met een cultureel en educatief programma werd dat jaar aandacht geschonken aan het grootste oorlogsmonument van Nederland en de historische context ervan. In dit kader heeft Theaterschool De Springplank in opdracht van de Gemeente Amersfoort een musical voor jongeren geschreven: ‘Vlucht!?…kan de geschiedenis ons leren?’

Muzikaal voorproefje

Tijdens de herdenkingsceremonie 100 jaar Belgenmonument op 26 oktober mochten de spelers in het Leerhotel in Amersfoort twee nummers uit de musical zingen. Het was een bijzondere ervaring om voor het eerst samen met een aantal vluchtelingen – voor wie dit onderwerp zo dichtbij en actueel was – op te treden voor 150 genodigden. Het publiek zelf was ook onder de indruk, er werd hier en daar een traantje weggepinkt.

In de media

Met het artikel ‘Musical geeft vluchteling een stem’ heeft het AD uitgebreid aandacht geschonken aan de musical. Lees hier het hele artikel: AD – 8 december 2016